1.     ارزیابی و تحلیل نحوه فعالیت مؤسسات پژوهشی حوزه علمیه قم

این طرح  در سال 86 توسط مدیریت مطالعات معاونت پژوهش حوزه های علمیه، به منظور شناسایی الگوها، روشها و معیار های جاری نیازسنجی و تعیین اولویت های پژوهشی موسسات حوزوی و تحلیل آن، آغاز گردید .

در این طرح ، پنج موسسه عمده پژوهشی حوزه علمیه قم از طریق جمع آوری اطلاعات و اسناد مرتبط مورد مطالعه و ارزیابی قرار داده است .

جامعه آماری در تحقیق موسسه آموزشی- پژوهشی امام خمینی ، دارالحدیث، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، معاونت پژوهش حوزه علمیه خواهران و پژوهشکده جامعه المصطفی بوده که نتایج تحقیق برای آخرین اصلاح و بازبینی برای موسسه راهبرد پژوهش که مجری طرح بوده ارسال گشته است .

مهمترین اهداف این طرح ، شناسایی و تدوین روش ها و معیارهای نیازسنجی و نحوه تعیین اولویت های پژوهشی موسسات پژوهشی حوزه علمیه قم و تحلیل و سنجش روش ها و معیار های مورد استفاده در موسسات با اهداف، نیاز ها و برنامه های مربوط بوده است.

 ارزیابی روشها و معیارهای این موسسات بر اساس قواعد علمی و میزان اثر بخشی و کارایی مطالعات انجام شده جزئی از مراحل این طرح بوده است  .

2.     راهنمای نیازسنجی پژوهشی ویژه حوزه‌های علمیه 1387

بی‌گمان هدف از سازماندهی و اجرای طرح‌های پژوهشی، تغییر دادن وضعیت موجود و حصول به ایده‌آل‌ها و آروزی مطلوب می‌باشد. بررسی ادبیات حوزه تعلیم و تربیت نشان می‌دهد بسیاری از محققان و صاحب نظران بر این باروند که تحقیقات نقش بارزی در حل مسائلی که قلمروهای مختلف آموزش و پرورش در آغاز هزاره جدید در تمام کشورها با آن مواجه هستند، دارد

 در عین حال امروز، این امر نیز به عنوان یک واقعیت پذیرفته شده است که از دانش ویافته‌های ارزشمندی که توسط محافل پژوهشی تولید می‌شود، می‌توان استفاده بیشتری به عمل آورد. شواهد بسیار زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد بین اطلاعات حاصل از پژوهش و نیازهای واقعی شکاف و فاصله زیادی وجود دارد. و یکی از مهم‌ترین عوامل این وضعیت عدم ارتباط منطقی بین جهت‌گیری‌ها و عناوین پژوهشی با نیازهای تصمیم‌گیری است. این کتاب در راستای بستن مکانیزم تعیین اولویت‌های پژوهشی و ایجاد هماهنگی بیشتر بین تصمیمات و طرح‌های پژوهشی در حوزه‌های علمیه تنظیم و تدوین شده است.

بی‌تردید همگام با درک فزاینده درخصوص نقش و جایگاه تحقیقات در فعالیت‌های حوزه‌های علمیه و اختصاص منابع( انسانی، مالی و مادی) به این فرایند خطیر، سازماندهی و جهت‌دهی فعالیت‌های پژوهشی به سوی نیازها و اولویت‌های واقعی از حساسیت‌ بیشتری برخوردار گردیده است. به عبارت روشن‌تر تصمیم‌گیری مبتنی بر پژوهش نیازمند آن است که تحقیقات انجام شده در راستای نیازها و مسائل واقعی حوزه‌های علمیه باشد.

وجود مسائل و مشکلات عدیده‌ای چون پرداختن به موضوعات غیر ضروری، عدم هماهنگی بین طرح‌های پژوهشی در دست اجرا، انجام پژوهش‌های موازی و تکراری و ... همگی بیانگر آن است که فراخوان‌های پژوهشی می‌بایست از مبنای علمی و عینی برخوردار باشد و ریشه در نیازهای واقعی حوزه‌های علمیه داشته باشد، در غیر اینصورت ضمن اتلاف منابع، اثر بخشی پایین نتایج پژوهش‌ها و در نتیجه بی‌اعتقادی به پژوهش را به دنبال خواهد داشت. از اینرو آنچه که مسأله اصلی پژوهش حاضر را تشکیل می‌دهد عبارت است از اینکه در حال حاضر در سطح نظام پژوهشی حوزه‌های علمیه، اولویت‌های تحقیقاتی چگونه تعیین می‌شود و در وضعیت مطلوب، مکانیزم تعیین اولویت‌های پژوهشی چگونه باید باشد.

اهمیت و ضرورت آشنایی با مکانیزم تعین اولویت‌های پژوهشی:

مهم‌ترین عواملی که ضرورت استفاده از کتاب حاضر را توجیه می‌کند عبارتند از:

انطباق بخشیدن تحقیقات حوزه‌های علمیه با اولویت‌های واقعی.

جلوگیری از اتلاف منابع پژوهشی در حوزه‌هایی که فاقد اولویت و اهمیت هستند.

سازماندهی پژوهش‌های دینی در حوزه‌های علمیه برای جلوگیری از دوباره کاری و پراکنده‌کاری

تخصیص بهینه اعتبارات محدود و کمیاب در دسترس برای پژوهش در حوزه‌های علمیه بر اساس اولویت‌های تحقیقات دینی

بسیج قابلیت‌های پژوهشی برای پاسخ به نیازهای پژوهشی حوزه‌های علمیه

کمک به ایجاد ساز و کارهای کاربردی اهداف و نتایج پروژه‌های تحقیقاتی

این طرح در سال 1387 توسط اداره نیازسنجی - مدیریت مطالعات معاونت پژوهش حوزه های علمیه اجرا گردید ، مجریان این طرح جناب آقای دکتر کوروش فتحی واجارگاه ، دکتر محرم آقا زاده ، دکتر علی اکبر خسروی بوده اند

3. جمع‌آوری مجموعه مقالات با محوریت نیازسنجی 1387( فاقد چکیده)

4. شناسه منابع مطالعاتی با محوریت نیازسنجی فقه(شامل پایان‌نامه، مقاله، کتاب و طرح پژوهشی) سال 1387( فاقد چکیده)

5. اولویت های پژوهشی دستگاه های علمی-اجرایی در حوزه دین – سال 1386 (پیوست 31  )

حوزة علمیه قم با توجه به جایگاه ویژه‌ای که در زمینة علوم اسلامی و حوزوی و برخی رشته‌های علوم انسانی دارد، در دهه‌های اخیر اقدامات شایسته‌ای را در عرصة تعیین اهداف، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی این علوم به عمل آورده است.

سامان‌بخشی به دانش‌ها و پژوهش‌های دینی از جلمة آن اهداف به شمار می‌رود.

شناسایی اولویت‌های پژوهشی دستگاه‌های علمی ـ اجرایی کشور در حوزه دین، قدمی است در راستای این سامان‌بخشی که می‌تواند ضمن ایجاد فضایی مناسب برای اطلاع‌رسانی، مقدمه‌ای برای تدوین بعضی از سیاست‌های علمی ـ پژوهشی و برنامه‌ریزی رشد و ارتقای پژوهش‌های دینی در سطح ملی باشد.